Ramiz Sadiku

Ramiz Sadiku, Një hero shqiptar, i cili ishte në lule të moshës kur u vra nga… shqiptarët. Sot flasim për Ramiz Sadikun (lindur më 1915), i cili fitoi respekt si tek shqiptarët ashtu edhe tek serbët. Në si shqiptarë, duhet të synojmë të jemi më shumë si ai, kështu shprehet kontribuesja jonë e historisë Kristiana.

Na trego, Kristiana, si arriti të studionte në Beograd një shqiptar nga Peja? A nuk ishin ato vite një kohë e vështirë për njerëzit e tij?

Po, ishte një kohë tepër e vështirë për shqiptarët, megjithëse jo aq e keqe sa vitet e para të shekullit. Të gjithë njerëzit u trajtuan tmerrësisht keq nga qeveria e asaj kohe. Ramiz ishte nga një familje e arsimuar, fliste gjuhën dhe shkoi për të studiuar Juridik në Beograd.

Shpesh flasim për heronj që ishin përqendruar posaçërisht në të drejtat e shqiptarëve. Në rastin e Ramizit ishte pak më ndryshe, sepse ai ishte më i angazhuar drejt politikës.

“E vërtetë, në rastin e tij ishte ndryshe nga ato që luftonin kundër osmanëve ose serbëve. Ai u përpoq të bashkonte serbët, kroatët dhe të tjerët, kështu që do të ishte më pak një luftë për shqiptarët e asaj kohe. Kur luftoni fashizmin dhe luftoni për të drejtat e njerëzve, automatikisht lufton për shqiptarët. Sadiku po merrej me një problem më aktual për atë kohë, i cili po mundonte botën: Fashizmi.

Në si shqiptarë, duhet të synojmë të gjithë të jemi më shumë si ai

Në të njëjtën kohë, Ramiz Sadiku ndan të njëjtën histori si shumica e heronjve të tjerë shqiptarë. Arratisja e vazhdueshme, arrestimi, ndalimi për të qëndruar në vendin e tij dhe rikthimi i vazhdueshëm për të mirën e shqiptarëve.

Ramiz ishte një shqiptar komunist nga Kosova që vepronte në Jugosllavi, dhe ishte pjesë e bashkimit të njerëzve të Ballkanit. Ai ishte një njeri me dinjitet të madh dhe besnik ndaj ideve dhe besimeve të tij. Ajo që shohim rëndom në politikën e tanishmë është: Njerëzit tjetër gjë thonë dhe tjetër gjë bëjnë.

Ai ishte një djalë intelektual i një rangu të lartë, por kishte edhe shumë integritet. Në si shqiptarë, duhet të synojmë të gjithë të jemi më shumë si ai. Ai po përpiqej të bënte një gjë që ishte më e madhe se ai vetë. Ai edukoi njerëzit që ishin më të rinj se ai, në mënyrë që trashëgimia e tij të mos humbasë kur ai të vdiste.

Në vitin 1938, ai mblodhi organizata të ndryshme që botuan një dekret duke kërkuar ‘barazinë kombëtare të shqiptarëve’. Ky dekret kërkonte gjithashtu që emigracioni i shqiptarëve të ndalej. Çfarë donte të thoshte ai me këtë?

Mbretëria e Jugosllavisë po detyronte shqiptarët të largoheshin nga vendi dhe po u merrte pronat. Ai ishte kundër kësaj, sepse kjo po i detyronte njerëzit të largoheshin nga toka e tyre.

Ramiz Sadiku jo vetëm që u bë hero për shqiptarët

Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Ramizi po udhëtonte nga Gjakova për në Prizren, me mikun e tij Boro Vukmirović. Ata u kapën dhe u torturuan nga fashistët italianë dhe shqiptarë, por nuk pranuan të japin informacione për partizanët e tjerë. Për shkak të kësaj, ata u vranë, ndërsa qëndronin krahë për krahë njëritjetrit.

Dikur pranë tij ishte edhe një bust i Boro, por ai u hoq pas 1999, dhe tani Ramizi ndodhet krejt i vetëm atje.

Kjo është një gjë e rëndësishme që njerëzit duhet ta lexojnë. Shqiptarët dhe serbët në ditët e sotme jetojnë në realitetin që ne gjithmonë e kemi urryer njëritjetrin. Por, ka qenë një kohë kur kemi luftuar për të njëjtën gjë. Ata nuk po luftonin një çështje shqiptare, por për një çështje botërore.

Ramiz dhe shoku i tij Boro u vranë nga fashistët shqiptarë, sepse ata nuk donin të jepnin informacione për njerëzit e tjerë. Sadiku jo vetëm që u bë hero për shqiptarët, por edhe për serbët dhe popullin jugosllav.”

Çfarë mund të mësojmë nga Ramizi?

Ramiz luftoi për diçka më të madhe se besimet e ngurta shqiptare. Ai ishte një burrë shqiptar i shkolluar, i cili ia kushtoi jetën kauzës së të drejtave të njerëzve. është vërtet fatkeqsi e rrezikshme kur harrojmë trashëgiminë e tij, e cila përfshin miqësinë e tij me Boron. Të jesh shqiptar nuk do të thotë të jesh pjesë e një etnie që urren të tjerët, por të çlirosh vëllezërit dhe motrat dhe të gjesh paqe me fqinjët e tu.

A doni të lexoni më shumë për figura historike?